بیماری های غیر واگیر بنام بیماری های مزمن نیز شناخته می شوند که مسری نیستند و معمولا نتیجه ترکیبی از عوامل ژنتیکی، فیزیولوژیکی، محیطی و رفتاری هستند که در بلند مدت اثر خود را (حتی بصورت خطرناک) بر فرد می گذارند.
انواع اصلی بیماری های غیر واگیر عبارتند از :
بیماری های قلبی- عروقی (مانند حملات قلبی و سکته مغزی)، سرطان ها، دیابت، بیماری های مزمن تنفسی (بیماری انسدادی مزمن ریه و آسم)، آلزایمر و بیماری های سلامت روان.
بیماری های غیر واگیر (NCD) در سال ۲۰۲۱ جان حداقل ۴۳ میلیون نفر را گرفت که ۱۸ میلیون نفر از آنها قبل از ۷۰ سالگی و ۸۲ درصد از این مرگ و میرهای زودرس در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ داد.
افراد در هر گروه سنی، منطقه ای و کشوری تحت تاثیر این بیماری ها قرار دارند اما میزان آسیب پذیری و مرگ و میر در گروه های مسن تر و مناطق با سطح بهداشت پایین بیشتر است.
عوامل خطر زا :
عوامل رفتاری
استفاده از دخانیات یا قرار گرفتن در معرض دود ناشی از آن
رژیم های غذایی ناسالم و مصرف زیاد نمک، شکر و چربی
مصرف زیاد الکل
عدم تحرک کافی
عوامل متابولیکی
فشار خون بالا
اضافه وزن و چاقی
سطح بالای قند خون (دیابت)
میزان غیر طبیعی چربی خون (کلسترول بالا)
برای خرید مکمل های سایت داروخانه darootbaman کلیک کنید
عوامل محیطی
آلودگی هوا (داخل و یا خارج از خانه) بزرگ ترین عامل محیطی در ایجاد بیماری های غیر واگیر است که سالانه عامل مرگ ۶/۷ میلیون نفر در سراسر جهان به علت سکته مغزی، بیماری های ایسکمیک قلبی، بیماری های انسدادی مزمن ریه و سرطان ریه می باشد.
اثرات اجتماعی- اقتصادی
بیماری های غیر واگیر ضمن اینکه افراد و خانواده های آنها را تحت تاثیر مستقیم قرار می دهد، توسعه پایدار کشورها را نیز تهدید می کند. کشورها با همکاری سازمان بهداشت جهانی در حال برنامه ریزی برای کاهش احتمال مرگ ناشی از این بیماری ها تا سال ۲۰۳۰ هستند.
فقر یکی از علت های این گونه بیماری ها است. افراد آسیب پذیر و آسیب دیده اجتماعی زودتر از افراد دارای موقعیت های اجتماعی- اقتصادی بالاتر بیمار می شوند و مرگ زودتر سراغشان می رود به ویژه به این دلیل که دسترسی آنان به خدمات بهداشتی- درمانی محدودتر است.
پیشگیری و کنترل
یک راه مهم برای کنترل این بیماری ها، کاهش عوامل خطر زا است. راه حل های کم هزینه برای دولت ها و سازمان ها وجود دارد که می تواند بر پیشرفت و روند بیماری های غیر واگیر اثر بگذارد. سرمایه گذاری مناسب (تحقیقات، آموزش، بهداشت و درمان فراگیر ) در کنترل بهتر این بیماری ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مدیریت این بیماری ها شامل شناسایی، غربال گری، درمان و نیز ایجاد دسترسی همگانی به مراقبت های اساسی می باشد. شواهد نشان می دهد که چنین مداخلاتی، نتایج خوبی به بار می آورد زیرا در صورت پیشگیری و کنترل نیاز به درمان های گران قیمت و کمر شکن کاهش می یابد.
فعالیت های فیزیکی (تحرک، ورزش و نرمش) در پیشگیری از بیماری های غیر واگیر نظیر بیماری های قلبی- عروقی، دیابت و سرطان موثر هستند و این مهم در اثر بهبود خلق و خو، کاهش علائم افسردگی و اضطراب، افزایش تفکر، یادگیری و قوه تشخیص حاصل می شود.
تغذیه سالم و حفظ وزن مناسب (لایف استایل) ، کنترل فشار خون و دیابت و معاینه مرتب توسط پزشک متخصص در پیشگیری و کنترل این بیماری ها نقش اساسی دارند.
خبر خوب: این بیماری ها از شخصی به شخص دیگر منتقل نمی شوند و اگر شما به یکی ار آنها مبتلا شدید نگران سرایت به دوستان و خانواده نباشید. به یاد داشته باشید که میلیون ها نفر در سراسر جهان با این شرایط زندگی سالم و شادی دارند.
«فعال و پر تحرک باشید»
«هزینه یک ریالی پیشگیری بهتر از درمان میلیونی است»
ترجمه دکتر علی سعادت پژوه